تعیین ظرفیت جذب فلزات سنگین توسط رسوبات و مواد معلق رودخانه ای -مطالعه موردی: رودخانه جاجرود

رودخانه جاجرود یکی از منابع اصلی تامین آب شرب شهر تهران بوده و نزدیکی این رودخانه باتهران که بزرگترین قطب صنعتی ایران می باشد موجب گردیده است این رودخانه در معرض آلاینده های متنوعی از جمله آلاینده های فلزی قرار گیرد رسوبات بستر و مواد معلق رودخانه ها ممکن است باعث تاثیرات مختلف در کیفیت آب شوند لذا دانستن بر هم کنش واثر متقابل آنها و آب رودخانه ها مهم و ضروری است با توجه به بار رسوبی قابل توجه رودخانه جاجرود چنین به نظر می رسد که رسوبات نقش قابل توجهی در حمل برخی آلاینده ها از جمله فلزات سنگین را در طول رودخانه ایفا می نمایند دراین پژوهش رسوبات و مواد معلق رودخانه جاجرود در چهار ایستگاه نمونه برداری به عنوان جاذب به منظور چذب یون های سرب روی کادمیم مس و نیکل مورد بررسی قرار گرفته است برای تعیین ترکیبات نمونه ها رسوبات از نظر کمی و کیفی در ایستگاههای نمونه برداری مختلف آزمایشات xrd,xrf و رس شناسی بر روی این نمونه ها انجام گرفت در این تحقیق با استفاده از جاذبه های مذکور تاثیر غلظت اولیه فلزات سنگین در فرایند جذب توسط آزمایشات بیست و چهار ساعته جذب مورد بررسی قرار گرفته و همچنین تاثیرات جرم جاذب نیز در این فرایند توسط آزمایشات سه ساعته جذب بررسی شده است الگوی جذب فلزات سنگین در رسوبات و مواد معلق رودخانه ها روند مشابهی داشته است با این تفاوت که میزان جذب فلزات سرب روی کادمیم کروم مس و نیکل توسط روسات تا حدودی از میزان جذب آنها توسط مواد معلق بیشتر است. میزان جذب فلزات بوسیله رسوبات به ازای واحد جرم رسوبات همراه با افزایش غلظت در آب رودخانه به صورت خطی افزایش می یابد نکته قابل توجه این است که در انجام آزمایشات بر روی رسوبات و مواد معلق ایستگاههای مختلف عناصر مس و سرب بیشترین و عنصر کروم کمترین میزان جذب را بر روی جاذبهای دراد. لذا ریسک زیست محیطی فلز کروم محلول در رودخانه ها بسیار قابل توجه است آنالیزهای آماری جذب نشان داد که جذب فلزات کادمیم روی و تا حدودی نیکل به مواد آلی واکسید منگنز موجود در ترکیبات رسوبات وابسته است در این تحقیق با بررسی جذب فلزات سنگین بر روی رسوبات معادلات هم دمای لانگمیر و فرندلیچ به خوبی می تواند پاسخگوباشد.